ماهیت رشته مدیریت آموزشی
رشته مدیریت آموزشی(Educational Administration) یکی از حوزههای مطالعاتی دانش مدیریت است.
علم مدیریت آموزشی(Educational Management)؛ مجموعهای منسجم از دانش حاصل از کاربرد روش علمی به منظور توصیف خصوصیات و تبیین عناصر سازمانی و روابط فیمابین آنها در سازمانهای آموزشی است. در این تعریف، عناصر سازمانی؛ متشکل از چهار سیستم بنیادی میباشند: الف-سیستم رفتاری (فرد، گروه، سازمان غیر رسمی و...) ب- سیستم ساختاری (ساختار سازمانی، اهداف رسمی، مقررات، سازمان رسمی و...) ج- سیستم تکنولوژیک (فرایندها و روشهای تولید ستاندها، تجهیزات و...) د- سیستم محیطی (مشتریان و ارباب رجوع، رقبا، جامعه، دولت، تامین کنندگان منابع و...). علم مدیریت آموزشی، کارکردهای مدیریت در سازمانهای آموزشی را بر تئوری و دانش علمی، مبتنی میسازد. کارکردهای مدیریت آموشی؛ شامل برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل در سازمانهای آموزشی است. هدف مدیریت آموزشی؛ بهبود اثربخشی، بهره وری و کیفیت در سازمانهای آموزشی است. منظور از سازمان آموزشی؛ سازمانی است که به ارائه خدمات آموزشی میپردازد.
سازمانهای آموزشی به دو دسته کلی تقسیم میشوند: الف - سازمانهای آموزشی صفی: این سازمانها بطور مستقیم به ارائه خدمات آموزشی میپردازند، مثل: مراکز آموزش ضمن خدمت کارکنان، مراکز سوادآموزی، مراکز آموزش و ترویج کشاورزی، دبیرستانها، آموزشگاههاو موسسات آموزش عالی. ب- سازمانهای آموزشی ستادی: این سازمانها با پشتیبانی از سازمانهای آموزشی صفی، امکان ارائه خدمات آموزشی را میسر میسازند و بر آنها نظارت دارند، مثل: ادارات آموزش و پرورش، وزارتخانه آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مراکز ستادی آموزش کارکنان، ادارات سواد آموزی و آموزش بزرگسالان، سازمان مرکزی دانشگاه. مهمترین زمینههای مطالعاتی دانش مدیریت آموزشی سه بخش عمده را دربر میگیرد(۱)،(۲):
- مدیریت آموزش عمومی
- مدیریت آموزش کارکنان
- مدیریت آموزش عالی.
رشته مدیریت آموزشی در دانشگاههای معتبر جهان در مقطع دکتری در سه گرایش ارائه میشود.
- آموزش و بهسازی منابع انسانی
- سیاستگذاری آموزشی
- رهبری آموزشی.